Toen begaf Jonatan, de zoon van Saul, zich op weg en ging naar David in Choresa. Hij versterkte zijn vertrouwen op God. - 1 Samuël 23:16. (NBG)
David en Jonatan. Twee echte vrienden. Twee mannen die
elkaar trouw blijven ondanks alles. Die hun vriendschap niet ontlenen aan een
gemeenschappelijk belang, maar aan een gemeenschappelijk geloof. Als Jonatan
David opzoekt terwijl deze voor Saul de woestijn in is gevlucht, wenst Jonatan
David sterkte. Niet op een goedkope manier. Kennelijk op zodanige wijze, dat
David daar weer een tijdje op verder kan. Pastoraat, herderlijke zorg aan de
herder, aan de Gezalfde des Heren. Een voorbeeld voor in de gemeente!
David en Jonatan
Een bijzondere vriendschap. David: de zoon van Isaï, een
landbouwer uit Bethlehem. Jonatan: zoon van Saul, de eerste koning van Israël. David:
herder en musicus, ‘toevallig’ ontdekt als krijgsheld, als vechter. Jonatan:
kroonprins, volgens de verwachting de toekomstige koning. Geoefend in het
krijgsvak. David: door God, via Samuël aangewezen als opvolger van Saul.
Wat bindt deze twee mannen samen? Niet een
gemeenschappelijke achtergrond en niet een gezamenlijk doel. In tegendeel! Ze
zijn afkomstig uit twee heel verschillende stammen van Israël. En hun toekomst
bergt een groot conflict in zich. De kroonprins en de toekomstige koning kunnen
niet anders dan met zorg toeleven naar een toekomst waarin hun belangen zullen
botsen, ja waar voor een van beiden geen plaats zal zijn.
David en Jonatan zijn zich hiervan terdege bewust. David zal
koning worden en voor Jonatan en zijn familie zal nauwelijks plaats zijn (zie 1
Samuël 20:12-17). Trouwens, ook koning Saul weet dat David zijn opvolger zal
zijn (zie 1 Samuël 24:17-23). Saul vecht tegen deze situatie met al wat in hem is. Zijn
streven is het om de toekomst naar zijn hand te zetten door David te doden. Wat
zou er logischer zijn dan dat hij zijn zoon Jonatan aan zijn zijde vond in dat
streven. Maar Jonatan en David blijven vrienden. Wat bindt hen? Hun
gemeenschappelijke geloof in de God van Israël! Het zijn twee broeders in het
geloof, die elkaar ondanks alles vasthouden en elkaar aanspreken in de Naam van
God.
Sterkte!
Je zint in de put. Je ziet het niet meer zitten. Je hebt het
gevoel dat je niet verder kunt. Dat je leven niet meer te leven valt. Of dat
iedereen tegen je is. Dan opeens een hand op je schouder, een bezoekje bij je
in het ziekenhuis. Eén woord soms maar: sterkte …
Zo moet David het bezoek van Jonatan hebben ervaren toen
deze hem opzocht in de woestijn van Zif. Terwijl hij letterlijk en figuurlijk
in het nauw zit, komt daar Jonatan aanzetten. Na een dagenlange tocht vanuit
het paleis van zijn vader, die David naar het leven staat. Jonatan heeft
begrepen dat David aan het eind van zijn latijn is. Daarom zoekt hij hem op,
ondanks de risico’s en redenen om het niet te doen. Hij zoekt David op in de
woestijn van Choresa en, zo lezen we in vers 16 van 1 Samuël 23: Hij versterkte
Davids vertrouwen op God!
Sterkte! Een woord en een gebaar worden ervaren als een
boodschapper uit de hemel. Zo werkt dat bij David, zo werkt het bij ons. Als
een mens medemens blijkt te zijn in de woestijn van het leven en namens God een
woord spreekt en een gebaar maakt. In het komen en spreken van Jonatan vanuit
zijn geloof in de levende God wordt voor mij het wezenlijke van de herderlijke
zorg zichtbaar.
Pastoraat aan de
pastor
Pastoraat (=herderlijke zorg) aan David, de vroegere herder
van de schapen van zijn vader en de toekomstige herder van het volk van God.
Deze herderlijke zorg wordt verleend door een kroonprins, door een militair.
Kennelijk is het ‘versterken van ons vertrouwen op God’ geen specialisme, geen professionele
handeling.
In veel gemeenten is het mogelijk een voorganger vrij te
stellen die, naast de evangelieverkondiging, de zorg aan broeders en zusters
die een ‘woestijnperiode’ beleven, is toevertrouwd. Toch is hiermee het
pastoraat ons niet uit handen genomen. Wij allen mogen als Jonatan bij de ander
komen om – namens God – een hand toe te steken en een bemoedigend woord te
spreken. Eventueel ook aan onze pastor, want ook hij kent woestijnperioden.
Het vertrouwen op God
versterken
Hoe kunt je iemand vertrouwen op God versterken? Lang niet
altijd kun je de situatie veranderen, waarin de ander verkeert. Alhoewel … er
zijn talrijke voorbeelden van hulp die ervaren is als een geschenk uit de
hemel. Dat varieert van een opvang van de kinderen in een tijd waarin het de
ouders ‘boven het hoofd groeit’ tot het zoeken van werk voor een langdurig
werkloze jongere. Het kan bestaan uit het voorlezen van een goed boek voor een
slechtziende oudere, maar ook het een weg wijzen aan iemand die verdwaald is in
het doolhof van officiële instanties. Maar meestal beperkt het zich tot een
meelevend komen tot de ander. Het laat merken: ik begrijp iets van wat je
meemaakt en … ik geloof dat God er is en er zal zijn, ook voor jou. En ik bid
je toe dat je dat zult ontdekken en ervaren.
Kleine daden, weinig woorden, maar soms een wereld van
verschil, een verschil van dag en nacht, omdat ze de hemel dichterbij brengen.